بیرون زدگی دیسک کمر عارضه ای است که در آن بالشتک ژلاتینی مانند که بین مهره ها در ستون فقرات قرار دارد آسیب دیده و با خروج قسمت میانی درون دیسک می شود.
درد شدید کمر و ستون فقرات بخصوص هنگام حرکت از مهم ترین علائم این آسیب است که می تواند سبب اختلال در زندگی روزمره فرد شود.
دیسک ها در ستون فقرات نقش مهمی در جذب شوک های وارده به ستون فقرات داشته و از آسیب دیدگی مهره ها جلوگیری می کنند.
دیسک ها توسط رباط های اتصال دهنده استخوان های نخاع به هم مرتبط شده و همچنین نقش مهمی حرکت طبیعی مهره ها در ستون فقرات دارند.
حرکات شدید و ناگهانی مانند حمل اجسام سنگین بدون آمادگی قبلی می تواند با احتمال بیرون زدگی دیسک کمر را افزایش می دهد.
افزایش سن و کاهش رطوبت دیسک ها نیز موجب ضعف دیسک و افزایش احتمال آسیب پذیری آن و بروز آسیب هایی همچون بیرون زدگی دیسک کمر می شود.
علام بیماری بسته به محل دیسک های بیرون زده و شدت بیرون زدگی در بیماران محتلف متفاوت است برخی بیماران علائم خاصی ندارد و در برخی دیگر به حدی شدید است که سبب اختلال در زندگی روزمره فرد می شود.
پزشک برای تشخیص این عارضه ابتدا اقدام به معاینه فیزیکی ستون فقرات کرده و علائم بالینی بیمار را بررسی می کند و از رادیو گرافی، سی تی اسکن، ام آر آی و آزمایش نوار عصب و عضله نیز برای تشخیص دقیق بهره می برد.
علائم بیرون زدگی دیسک کمر
- احساس درد شدید در کمر
- تشدید درد با حرکت و راه رفتن
- انتشار درد به سایر اندام ها
- کمردرد و خشکی کمر در ابتدای روز
- اختلال در حرکت انگشتان پا
- تشدید درد هنگام سرفه و عطسه
- ضعف عضلاتنی
- بی اختیاری ادرار و مدفوع در شرایط حاد
- التهاب و تورم اعصاب در ناحیه دیسک بیرون زده
- ضعف پاها
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن اندام ها
- اختلالات حرکتی در موارد شدید
دلایل و عوامل خطر
- وارد شدن فشار سنگین و بیش از حد به ستون مهره ها یکی از مهم ترین عواملی است که خطر بروز این آسیب را به همراه دارد ، به همین دلیل افراد که مشاغل سنگین دارند و یا ورزشکارانی مانند ورزشکاران وزنه بردار بیش از سایر افراد در معرض خطر این آسیب قرار دارند.
- حرکات ناگهانی و شدید ستون فقرات
- افزایش سن
- کم تحرکی
- آرتروز ستون فقرات
- اضافه وزن شدید
- اختلالت مادرزادی ستون فقرات
- ضعف عضلات شکم
- حمل نادرست اجسام سنگین
- وارد شدن ضربه خارجی شدید به دیسک
روش های درمان
استراحت و کاهش سطح فعالیت برای جلوگیری از وارد شدن فشار بر دیسک بیرون زده ضروری است.
استفاده از کمپرس سرد و گرم به تسکین درد و التهاب کمک زیادی می کند.
در برخی موارد بریس ستون فقرات برای جلوگیری از حرکات نواخواسته ستون فقرات توصیه می شود.
آن دسته از بیمارانی که دچار اضافه وزن هستند به دلیل آن که فشار زیادی به ستون فقراتشان وارد می شود ضروری است تا وزن خود را کاهش دهند.
فیزیوتراپی دیسک کمر بهترین روش در درمان فتق دیسک کمر و تسکین علائم است و بدلیل اینکه اعلب بیماران به دلیل درد دچار محددیت های حرکتی هستند فیزیوتراپی در منزل برای این افراد بسیار مناسب است.
متخصصان فیزیوتراپی در منزل ما با توجه به شرایط بیمار از روش های موثر در درمان دیسک کمر بهره می برند.
در صورتی که روش های غیرجراحی نتوانند به درمان دیسک کمر کمکی بکنند. جراحی به عنوان آخرین گزینه انجام می گیرد.